? عمر مبارك امام رضا (علیهالسلام) به چهل و هفت سال رسیده بود و عقربه تاریخ، سال ۱۹۵ هجری را نشانه میرفت ولی هنوز امام نهم متولد نشده بود .
?مسئله جانشینی امام رضا (علیهالسلام) اصحاب و شیعیان حضرت رضا (علیهالسلام) را متاثر كرده بود. این اندوه زمانی به فزونی رفت كه فرقه واقفیه كه بنا به دلایل مادی و تصرف سهم امام و عدم بازگرداندن آن به حضرت رضا(علیهالسلام)، قائل به غیبت امام كاظم(علیهالسلام) شده بودند، و در تبلیغات خویش نداشتن فرزند پسر از سوی امام رضا (علیهالسلام) را دلیل بر ادعای موهوم خود میدانستند؛ تا جایی كه یكی از همین افراد در نامهای خطاب به حضرت رضا علیهالسلام نوشت:
تو چگونه امام هستی در حالی كه فرزندی نداری!
حضرت در پاسخ فرمودند: تو از كجا میدانی كه فرزندی ندارم، به خدا سوگند روزها و شبها سپری نمیشود مگر این كه خداوند فرزند پسری را به من عنایت فرماید كه حق و باطل را از هم جدا سازد.(1)
?همچنین یكی از یاران به حضرت عرض میكند:
امام پس از تو كیست؟
آن حضرت فرمودند: فرزندم .
سپس گفت: كسی كه فرزند ندارد چگونه جرات آن را دارد كه بگوید فرزندم؟
راویِ همین حدیث گوید: چند روز سپری نشده بود كه امام جواد(علیهالسلام) به دنیا آمد.(2)
همچنین “ابن قیام واسطی” از فرقه واقفیه كه امامت حضرت رضا(علیهالسلام) را قبول نداشت، نزد آن حضرت آمد و به قصد عیبجویی حضرت گفت:
آیا میشود كه دو امام در یك مقطع زمانی با هم باشند؟
?حضرت رضا(علیهالسلام) فرمود: نه مگر آن كه یكی از آن دو صامت (خاموش) باشد .
ابن قیام گفت:
پس چطور برای تو صامتی نیست؟
امام فرمود: چرا . به خدا سوگند خداوند برای من (فرزندی) قرار میدهد كه حق و حقخواهان را استواری میبخشد و باطل و باطل خواهان را نیست و نابود میكند. (3)
?تولد مبارك امام جواد (علیهالسلام) نه تنها پایانبخش دلهرههای شیعیان و افشای نیت فرصتطلبان و سودجویانی چون فرقه واقفیه بود، بلكه آغاز فصل نوینی از تاریخ ائمه اطهار علیهم السلام است.
?شیخ طوسی از احمد بن محمد عیاش در كتاب انوار البهیه 10 رجب سال 195 هجری را روز ولادت حضرت دانسته است(4)
?برخی تولد حضرت را در شب جمعه و برخی روز جمعه ذكر كردهاند.
در این میان، فرازی از دعای ناحیه مقدس نیز ولادت آن امام را در ماه رجب تایید مینماید آنجا كه حضرت صاحب الامر علیه السلام میفرمایند:
“اللهم انی اسئلك بالمولدین فی رجب محمدبن علی الثانی و ابنه علی بن محمد المنتخب
?داستان تولد امام جواد علیهالسلام
علامه مجلسی(ره) در جلاءالعیون مینویسد: ابن شهر آشوب به سند معتبر از حكیمه خاتون دختر امام موسی كاظم(علیهالسلام) روایت میكند كه:
روزی برادرم حضرت رضا(علیهالسلام) مرا طلبید و فرمود: ای حكیمه امشب فرزند مبارك خیزران متولد میشود و باید تو در وقت تولد او حاضر باشی.
من در خدمت آن حضرت ماندم، چون شب فرا رسید امام رضا علیه السلام مرا با خیزران(مادر حضرت جواد علیه السلام) و زنان قابله به حجره آورد و چراغی نزد ما افروخت و از حجره بیرون رفت و در را بر روی ما بست .
?حكیمه خاتون(عمه امام جوادعلیه السلام) میافزاید: خورشید امامت با به دنیا آمدنش حجره را نورانی كرد. بر آن حضرت پرده نازكی چون جامه احاطه كرده بود و نوری از حضرت ساطع میشد چون نور مبین را در دامن گرفتم، آن پرده حائل را از خورشید جمالش دور كردم و با جامهای مطهر پوشاندمش. حضرت امام رضا(علیهالسلام) به حجره آمد و آن گوشواره امامت را از ما گرفت و در گهواره عزت و كرامت گذاشت و آن مهد شرف و عزت را به من سپرد و فرمود: از این گهواره جدا مشو .
?چون روز سوم ولادت فرا رسید، امام جواد(علیهالسلام) دیده حقیقتبین خویش را به آسمان گشود و به سوی راست و چپ نظر كرد و به زبان فصیح ندا داد:
“اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمداً رسول الله .”
چون این حالت غریب را از آن نور دیده، مشاهده كردم، به خدمت حضرت رضا(علیهالسلام) شرفیاب شدم و آنچه دیده و شنیده بودم را به خدمت حضرت عرض كردم .
حضرت فرمود: پس از این، عجایب بسیاری را مشاهده خواهی كرد(5)
?پی نوشت
1⃣اصول كافی، ج ۱
2⃣اصول كافی، ج ۱ ص ۲۸۶
3⃣ اصول كافی، ج ۱ ص ۳۲۱
4⃣الكافی، ج ۱ ص ۴۹۲ / موسوعة الامام الجواد، ج ۱
5⃣منتهی الامال، ج ۲